Ons taal is ryk aan idiome wat so raak en op die man af is, maar waarvan heelwat in die vergetelheid geraak het omdat ons jonger mense dit nie almal ken nie.
Idiome word ook gesegdes of segswyses genoem, terwyl party mense dit ook spreekwoorde noem. Die betekenis van die uitdrukking is nie altyd duidelik nie en word gewoonlik aangeleer. Idiome is ook dikwels (maar nie altyd nie) deel van ‘n sin en kan tot ‘n beperkte mate variasie vertoon. Byvoorbeeld:
- Hy draai mos altyd so maklik sy mantel na die wind.
- Jong, kyk maar die kat eers goed uit die boom.
Ander idiome is meer versteend. Byvoorbeeld:
- Aardjie na sy/haar vaartjie.
Spreuke word deur sommige mense spreekwoorde of spreekwoordelike uitdrukkings genoem. Dit is dikwels vaste sinne wat een of ander waarheid verkondig en waarvan die betekenis maklik afgelei kan word uit die woorde van die sin. Byvoorbeeld:
- My oupa het altyd gesê: “Jy krap met ‘n kort stokkie aan ‘n groot leeu se gat.”
- Salomo het gesê: “Gelukkig die mens wat wysheid gevind het, en die mens wat verstand verkry.”
Spreuke is gewoonlik nie deel van die woordeskat nie, maar word wel as geheel aangeleer.
Sien ook www.gesegdes.co.za en And I Quote se lys.
(Artikel is aanpas uit Beter Afrikaans)